Κωδικός:Κ/14η ΕΒΑ/83/80
Θέση:Μουσείο Μονής Λειμώνος
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Υποδιαίρεση:Εικόνα Φορητή
Χρονολόγηση:1862
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Ξύλο Αδιάγνωστο
Περιγραφή:Φορητή εικόνα. Οι Άγιοι Ανάργυροι οι εκ Ρώμης και εξ Ασίας ΘΕΣΗ: Μουσείο Μ. Λειμώνος ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: Μετόχι άγ. Αναργύρων ΥΛΗ - ΤΕΧΝΙΚΗ: Στοκαρισμένο ύφασμα σε ξύλο - Τέμπερα ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 125x58,4x2,6 εκ. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ: Η πάνω σύνθεση καλά, με τοπικές φθορές η κάτω ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ: 1862 Στην εικόνα που χωρίζεται κατά μήκος της σε δύο ίσα μέρη με διαχωριστική ταινία εικονίζονται, οι δύο από τις τρεις συζυγίες άγ. Αναργύρων που αναφέρονται στο συναξάρι της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης και τιμούνται ιδιαίτερα την 1η Ιουλίου και 1η Νοεμβρίου. Στο πάνω μέρος μέσα σε έναν ουδέτερο και ακαθόριστο μάλλον χώρο εικονίζονται ολόσωμοι οι εκ Ρώμης άγιοι Κοσμάς αριστερά και Δαμιανός δεξιά, με ελαφρά στροφή ο ένας προς τον άλλο. Παριστάνονται νέοι, με ωραία χαρακτηριστικά και κρατούν στα χέρια τους τα σύνεργα του επαγγέλματός τους, ιατρικές λαβίδες και πυξίδες για τα φάρμακα. Φορούν στολές μαρτύρων, ο Κοσμάς βαθυκύανο χιτώνα, ανοιχτοπράσινη πουκαμίσα και κόκκινο μανδύα, ενώ ο Δαμιανός κόκκινο χιτώνα, κιτρινωπή πουκαμίσα και βαθυγάλαζο μανδύα. Είναι αρχιγένειοι με λίγο μουστάκι και πλούσια καστανή κόμη που πέφτει συμμαζεμένη στο σβέρκο. Το όλο πλάσιμό τους είναι μάλλον σκόπιμα δυτικότροπο. Δυτική προέλευση δηλώνει και η πινακίδα - κόσμημα, που μοιάζει με οικόσημο, στην οποία η επιγραφή: οι άγιοι ανάργυροι/ ΚΟΣΜΑS KAI ΔΑΜΙΑΝΟS/ +. Χαμηλά στα πόδια τους η επιγραφή: 1862/ ΙΟΥΛΙΟΥ 1/ Κοσμάς και Δαμιανός/ των εν ρώμη μαρτυρησάντων. Το κάτω μέρος εικονίζει τους Ασιάτες αγίους Κοσμά και Δαμιανό, τους γιους της Θεοδότης. Παριστάνονται επίσης νέοι αρχιγένειοι με λεπτό μουστάκι και πλούσια κόμη που πέφτει στους ώμους, όρθιοι σχεδόν μετωπικοί μέσα σε χώρο επίσης ακαθόριστο. Ο Κοσμάς φορεί ανοιχτό πράσινο χιτώνα, ομοιόμορφη πουκαμίσα και ροδόχρωμο μανδύα που πορπώνεται στο δεξί του ώμο. Με το αριστερό κρατά κιβωτίδιο. Από το μανδύα έχουν ξεπλυθεί τα χρώματα και σε μερικά σημεία έχει μείνει μόνο ο σχεδιασμός και η προεργασία. Ο Δαμιανός φορά βαθυπράσινο χιτώνα ξεπλυμένο επίσης σε σημεία , βαθυγάλαζη πουκαμίσα και κόκκινο μανδύα. Με το δεξί χέρι σηκωμένο, το οποίο είναι καταστραμμένο στο μεγαλύτερο τμήμα του, κρατά λαβίδα, ενώ με το αριστερό πυξίδα. Τα πρόσωπά τους διαφέρουν ελαφρά στην απόδοση σε σχέση με τους άγ. Αναργύρους της 1ης Ιουλίου. Δείχνουν πιο κοντά στην ανατολική περιοχή του κράτους. Στο χρυσό κάμπο ανάμεσα τους υπάρχει πινακίδα, παρόμοια με του πάνω μέρους αλλά λιγότερο διακοσμημένη, που φέρει την επιγραφή: οι Άγιοι ανάργυροι/ Κοσμάς και Δαμιανός, ενώ κάτω, ανάμεσα στα πόδια τους, υπάρχει η επιγραφή: Νοεμβρίου Α/ οι εξασίας Κοσμάς/ και Δαμιανός. Τις δύο παραστάσεις κλείνει λεπτή κορνίζα, που στις τέσσερις γωνίες σχηματίζει κόσμημα. Οι κεφαλές και των τεσσάρων αγίων είναι μάλλον μικρές σε σχέση με το ύψος των σωμάτων, τα οποία δίνονται ανάλαφρα, με άνετες στάσεις και με ενδυμασίες που πτυχώνονται μάλλον σωστά με ογκηρές πτυχές. Στους χιτώνες και στις πουκαμίσες υπάρχει χρυσή περίκλειση στο λαιμό και άλλου χρώματος κάτω.